Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao khi gõ www.tenmien.com lại truy cập được website trong khi tên miền chính chỉ là tenmien.com? Hay làm thế nào để một trang trên Blogspot có thể chạy trên tên miền phụ của bạn? Câu trả lời là bản ghi DNS đặc biệt gọi là CNAME Record, có chức năng tạo bí danh để một tên miền phụ trỏ về tên miền chính.

Trong bài viết này, Thuê Máy Chủ Giá Rẻ sẽ giải thích cặn kẽ CNAME Record là gì, cách hoạt động và hướng dẫn cấu hình chính xác.

CNAME Record là gì?

CNAME Record (Bản ghi CNAME) là viết tắt của Canonical Name Record, còn được gọi là bản ghi bí danh. Đây là một loại bản ghi trong hệ thống DNS, có vai trò tạo một tên gọi thay thế, hay một biệt danh, cho một tên miền đã có sẵn. Thay vì trỏ trực tiếp đến địa chỉ IP, bản ghi này trỏ đến một tên miền khác.

Bạn có thể hình dung CNAME như việc bạn có một tên chính thức, nhưng lại có nhiều biệt danh khác nhau để bạn bè gọi. Cả tên chính thức và các biệt danh này đều chỉ đến cùng một người. Tương tự, một máy chủ có thể có nhiều tên bí danh CNAME, nhưng mỗi bí danh phải là một bản ghi riêng biệt.

Vai trò chính của CNAME trong DNS là trỏ một tên miền phụ (subdomain) đến một tên miền khác. Ví dụ, bạn có thể tạo bản ghi CNAME để tên miền www.example.com trở thành bí danh của tên miền gốc example.com. Khi người dùng truy cập www.example.com, hệ thống DNS sẽ tự động chuyển hướng họ đến example.com.

Định dạng bản ghi CNAME

Một bản ghi CNAME thường có định dạng tổng quát như sau: <Host> IN CNAME <Target>

Trong đó, các thành phần chính bao gồm:

• Host/Name: Tên miền phụ (alias) bạn muốn tạo.
• IN: Viết tắt của “Internet”, đây là loại lớp bản ghi mặc định.
• CNAME: Loại bản ghi bạn đang sử dụng.
• Target: Tên miền chính mà bạn muốn trỏ tới.
• TTL (Time To Live): Thời gian máy chủ DNS lưu lại thông tin bản ghi này trước khi phải truy vấn lại. TTL càng thấp, thời gian cập nhật bản ghi càng nhanh.

Ví dụ, để trỏ tên miền phụ www.example.com về tên miền chính example.com, bản ghi sẽ có dạng:

www.example.com. IN CNAME example.com.

CNAME hoạt động như thế nào?

Quá trình phân giải DNS khi gặp một bản ghi CNAME diễn ra theo các bước tuần tự:

1. Truy vấn: Khi một người dùng truy cập vào tên miền bí danh (ví dụ: blog.example.com), trình duyệt sẽ gửi truy vấn đến máy chủ DNS.
2. Phát hiện CNAME: Máy chủ DNS tìm kiếm và phát hiện ra bản ghi cho blog.example.com là một bản ghi CNAME, trỏ đến example.com.
3. Truy vấn tiếp: Thay vì trả về địa chỉ IP, máy chủ DNS sẽ tiếp tục truy vấn để tìm bản ghi A Record (loại bản ghi trỏ thẳng tới IP) của example.com.
4. Trả về IP: Khi đã tìm thấy địa chỉ IP của tên miền chính (ví dụ: 192.168.1.1), máy chủ DNS sẽ trả kết quả cuối cùng này về cho trình duyệt.

Điều này cho thấy CNAME không trỏ trực tiếp đến địa chỉ IP. Nó chỉ đóng vai trò là “người giới thiệu”, chỉ đường cho trình duyệt đến một tên miền khác. Tên miền được trỏ đến, hay còn gọi là Canonical Domain (tên miền chính), phải có một bản ghi A Record hợp lệ để quá trình phân giải hoàn tất.

Ví dụ minh họa:

• Bản ghi: blog.example.com IN CNAME example.com
• Bản ghi: example.com IN A 192.168.1.1

Trong trường hợp này, cả hai tên miền blog.example.com và example.com đều sẽ phân giải về cùng một địa chỉ IP là 192.168.1.1.

Vai trò của CNAME Record với Domain

Bản ghi CNAME mang lại nhiều lợi ích trong việc quản lý tên miền, đặc biệt là với các hệ thống có nhiều subdomain hoặc cần tích hợp nhiều dịch vụ bên ngoài.

1. Quản lý bí danh tập trung

CNAME cho phép bạn quản lý nhiều bí danh tên miền phụ chỉ bằng cách trỏ chúng về một tên miền chính. Nếu địa chỉ IP của tên miền chính thay đổi, bạn chỉ cần cập nhật bản ghi A của tên miền chính đó, và tất cả các CNAME trỏ về nó sẽ tự động được cập nhật theo. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu rủi ro lỗi cấu hình.

2. Đơn giản hóa cấu trúc DNS

Khi bạn có nhiều subdomain cho các mục đích khác nhau (ví dụ: blog.yourdomain.com, shop.yourdomain.com, app.yourdomain.com), việc sử dụng CNAME sẽ giúp cấu trúc DNS trở nên gọn gàng và dễ hiểu hơn nhiều so với việc phải tạo từng bản ghi A riêng biệt cho mỗi subdomain.

3. Hỗ trợ tích hợp dịch vụ bên ngoài

Đây là một trong những vai trò quan trọng nhất của bản ghi CNAME hiện nay. Nhiều dịch vụ bên thứ ba như nền tảng blog (Blogger, WordPress.com), cửa hàng trực tuyến (Shopify, Haravan), dịch vụ email marketing hay các nền tảng đám mây (Cloudflare, Amazon S3) đều yêu cầu bạn trỏ một subdomain đến tên miền của họ.

Trong trường hợp này, CNAME chính là công cụ lý tưởng. Nó giúp bạn dễ dàng liên kết tên miền phụ với dịch vụ bên ngoài, đảm bảo website hoạt động ổn định mà không cần phải thay đổi địa chỉ IP phức tạp.

Ví dụ, bạn muốn sử dụng shop.yourdomain.com cho cửa hàng Shopify, bạn sẽ được yêu cầu tạo một CNAME trỏ shop đến shops.myshopify.com.

Ưu điểm của CNAME Record

1. Dễ quản lý khi IP thay đổi

Đây là ưu điểm nổi bật nhất. Khi địa chỉ IP của máy chủ thay đổi, bạn chỉ cần cập nhật bản ghi A của tên miền chính. Mọi CNAME trỏ về tên miền chính đó sẽ tự động kế thừa IP mới mà không cần chỉnh sửa riêng từng bản ghi.

2. Tạo bí danh tiện lợi cho subdomain

CNAME cho phép bạn tạo nhiều tên miền phụ có ý nghĩa khác nhau nhưng cùng trỏ về một đích. Ví dụ, app.yourdomain.com, dev.yourdomain.com, staging.yourdomain.com đều có thể là bí danh cho server.yourdomain.com.

3. Đơn giản hóa quá trình chuyển đổi hoặc hợp nhất domain

Trong trường hợp bạn cần chuyển đổi một tên miền sang một tên miền khác hoặc hợp nhất nhiều dịch vụ dưới một tên miền duy nhất, CNAME giúp quá trình này diễn ra mượt mà hơn.

4. Liên kết tên miền với hosting/source code nhanh chóng

Khi triển khai ứng dụng hoặc website trên các nền tảng PaaS (Platform as a Service) hoặc CDN, việc tạo CNAME để trỏ tên miền của bạn đến tên miền của nhà cung cấp dịch vụ (ví dụ: Heroku, Netlify, Cloudflare Pages) là một phương pháp rất phổ biến và hiệu quả.

Nhược điểm / Hạn chế của CNAME Record

1. Không dùng được cho root domain (zone apex)

Đây là hạn chế lớn nhất và quan trọng nhất của CNAME. Bạn không thể tạo một bản ghi CNAME cho tên miền gốc của mình (ví dụ: example.com mà không có www). Lý do là tên miền gốc phải có các bản ghi khác như MX (cho email), NS (Nameserver) hoạt động.

Nếu bạn tạo CNAME cho tên miền gốc, nó sẽ xung đột với các bản ghi này và khiến chúng không hoạt động. Ví dụ, nếu example.com là CNAME, thì không thể có bản ghi MX cho example.com, dẫn đến việc email không thể gửi/nhận.

2. Không được phép tạo record khác trùng hostname với CNAME

Nếu bạn đã tạo một bản ghi CNAME cho blog.example.com, bạn không thể tạo thêm bất kỳ bản ghi nào khác (như A, MX, TXT, SRV…) cho cùng hostname blog.example.com. Điều này là để tránh xung đột và đảm bảo tính nhất quán trong phân giải DNS.

3. Làm tăng độ trễ nếu có nhiều CNAME chain

Nếu một CNAME trỏ đến một tên miền khác, mà tên miền đó lại là một CNAME của một tên miền khác nữa, tạo thành một “chuỗi CNAME” (CNAME chain) dài. Mỗi “mắt xích” trong chuỗi đều yêu cầu một truy vấn DNS bổ sung, làm tăng tổng thời gian phân giải tên miền và gây ra độ trễ (latency) khi người dùng truy cập.

4. Có thể gây duplicate content → ảnh hưởng SEO nếu cấu hình sai

Mặc dù CNAME không trực tiếp gây ra duplicate content, nhưng nếu bạn có www.example.com và example.com đều trỏ về cùng một nội dung và không có cơ chế chuyển hướng (redirect) phù hợp (ví dụ: 301 redirect), các công cụ tìm kiếm có thể xem đây là hai trang độc lập với nội dung trùng lặp. Điều này có thể phân tán “sức mạnh” SEO của bạn.

5. Một số dịch vụ DNS giới hạn số lượng bản ghi CNAME

Mặc dù không phổ biến, một số nhà cung cấp dịch vụ DNS có thể áp đặt giới hạn về số lượng bản ghi CNAME mà bạn có thể tạo trong một zone nhất định.

6. MX/NS không được phép trỏ đến CNAME

Bản ghi MX (Mail Exchanger) và NS (Name Server) bắt buộc phải trỏ đến một tên miền có bản ghi A (hoặc AAAA) chứ không được trỏ đến một CNAME. Đây là quy tắc cốt lõi của DNS để đảm bảo sự ổn định của hệ thống email và phân giải DNS.

7. Khi DNS xung đột với CNAME, hệ thống có thể phải restart query

Trong trường hợp xảy ra xung đột bản ghi (ví dụ: cố gắng tạo A Record cho một hostname đã có CNAME), máy chủ DNS có thể phải thực hiện lại quá trình truy vấn (restart query), dẫn đến trễ hoặc thậm chí là lỗi phân giải tên miền.

Khi nào nên sử dụng CNAME Record?

1. Trỏ subdomain đến dịch vụ bên ngoài

Đây là ứng dụng phổ biến nhất của CNAME. Khi bạn muốn sử dụng một dịch vụ bên thứ ba (như nền tảng blog, cửa hàng trực tuyến, nền tảng học trực tuyến,…) và muốn nó hoạt động dưới một subdomain của bạn, CNAME là giải pháp lý tưởng.

Ví dụ:

• Bạn có blog trên Blogger hoặc WordPress.com và muốn truy cập nó qua blog.domain.com. Bạn sẽ tạo một bản ghi CNAME cho blog trỏ đến tên miền mà nền tảng đó cung cấp (ví dụ: ghs.google.com cho Blogger, hoặc tên miền của WordPress.com).
• Bạn đang xây dựng một cửa hàng trực tuyến trên Shopify và muốn nó hiển thị dưới shop.domain.com. Bạn sẽ tạo CNAME cho shop trỏ đến tên miền shops.myshopify.com.

2. Xác thực tên miền cho dịch vụ bên thứ ba

Nhiều dịch vụ yêu cầu xác thực quyền sở hữu tên miền của bạn để cung cấp tính năng hoặc bảo mật. CNAME thường được sử dụng cho mục đích này.

Ví dụ:

• Khi thiết lập Google Workspace (trước đây là G Suite), bạn sẽ được yêu cầu tạo một bản ghi CNAME hoặc TXT để xác minh quyền sở hữu tên miền.
• Để kích hoạt SSL miễn phí qua Cloudflare hoặc xác thực cho các dịch vụ bảo mật khác, bạn có thể cần tạo CNAME.

3. Load Balancing / Failover bằng DNS (Ứng dụng nâng cao)

Trong các hệ thống phức tạp, CNAME có thể được sử dụng trong các giải pháp cân bằng tải (Load Balancing) hoặc dự phòng (Failover) dựa trên DNS. Mặc dù các kỹ thuật nâng cao hơn thường sử dụng ALIAS hoặc các bản ghi A luân phiên, CNAME vẫn có vai trò trong một số kịch bản nhất định khi trỏ đến các dịch vụ cân bằng tải có sẵn tên miền riêng.

4. Tạo alias dễ nhớ

Bạn có thể sử dụng CNAME để tạo các bí danh dễ nhớ hơn cho các dịch vụ nội bộ hoặc server cụ thể.

• Ví dụ: Thay vì yêu cầu người dùng truy cập server123.yourcompany.com, bạn có thể tạo CNAME vpn.yourcompany.com trỏ về server123.yourcompany.com.
• Phổ biến nhất là trỏ www.domain.com về domain.com (nếu domain.com đã có A Record).

5. Các ứng dụng kỹ thuật khác

• Chạy nhiều dịch vụ (FTP, WEB…) trên cùng IP nhưng khác port: Mặc dù bản thân CNAME không trực tiếp quản lý port, nhưng nó giúp bạn định tuyến các subdomain khác nhau tới cùng một máy chủ (có cùng IP), sau đó máy chủ đó sẽ phân biệt dịch vụ dựa trên port hoặc Virtual Host.
• Virtual hosting: Trong môi trường web server, CNAME giúp bạn cấu hình nhiều hostname khác nhau (subdomain) trỏ về cùng một địa chỉ IP của server, sau đó web server sẽ dựa vào Host Header để phân phối nội dung tương ứng.
• Hỗ trợ migration (chuyển dữ liệu cũ → mới): Khi di chuyển một dịch vụ từ server cũ sang server mới, bạn có thể tạo CNAME cho subdomain trỏ về tên miền tạm thời của server mới để kiểm tra trước khi cập nhật bản ghi A của tên miền chính.

Phân biệt CNAME Record với các bản ghi DNS khác

Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa CNAME Record và các loại bản ghi DNS khác là rất quan trọng để tránh sai sót trong cấu hình, vốn có thể dẫn đến website không hoạt động hoặc các dịch vụ khác bị gián đoạn.

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết giữa CNAME Record và các bản ghi DNS phổ biến khác, giúp bạn dễ dàng nhận biết mục đích và cách hoạt động của từng loại:

Bản ghi	Mục đích chính	Cách hoạt động	Điểm khác biệt cốt lõi
CNAME Record	Tạo bí danh cho tên miền	Trỏ một tên miền (alias) đến một tên miền khác (canonical domain). Cần truy vấn thêm bản ghi A của tên miền đích để phân giải IP.	“Tên miền đến tên miền” thay vì trực tiếp đến IP.
A Record	Trỏ tên miền đến IP	Trỏ trực tiếp một tên miền đến địa chỉ IPv4 của server.	“Tên miền đến IP”, bản ghi cơ bản để kết nối domain với máy chủ.
MX Record	Quản lý email	Chỉ định máy chủ chịu trách nhiệm nhận và gửi email cho tên miền. Phải trỏ đến domain có A/AAAA record, không trỏ đến CNAME.	Dùng riêng cho email, không dùng để tạo bí danh web/dịch vụ.
TXT Record	Lưu thông tin dạng văn bản	Lưu các dữ liệu văn bản liên quan đến domain, dùng xác thực SPF, DKIM, Google Site Verification…	TXT lưu trữ thông tin, CNAME tạo alias.
Redirect (HTTP)	Chuyển hướng website	Hoạt động ở cấp HTTP: server trả mã trạng thái (301/302) và URL mới, trình duyệt tự chuyển hướng.	CNAME ở cấp DNS, Redirect ở cấp HTTP. Người dùng thấy URL thay đổi.
ALIAS Record	Tạo alias cho root domain	Hoạt động như CNAME nhưng có thể dùng cho tên miền gốc. DNS server phân giải tên miền đích thành IP trước khi trả về client.	Khắc phục hạn chế của CNAME: hỗ trợ root domain, tránh xung đột với MX/NS. Không phải bản ghi chuẩn RFC DNS.

Hướng dẫn tạo và cấu hình CNAME Record

Kiểm tra bản ghi CNAME của tên miền

Trước khi tạo hoặc chỉnh sửa CNAME, bạn có thể kiểm tra bản ghi hiện tại bằng lệnh dòng lệnh hoặc các công cụ trực tuyến:

Trên Windows:

Trên macOS/Linux:

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các công cụ trực tuyến sau để kiểm tra CNAME:

• MXToolbox: https://mxtoolbox.com/CnameLookup.aspx
• DNS Checker: https://dnschecker.org/cname-lookup.php
• NSLookup.io: https://www.nslookup.io

Cách tạo bản ghi CNAME cho domain

Để trỏ domain chính sang một tên miền khác, bạn cấu hình bản ghi CNAME như sau:

Ví dụ: domain thuemaychugiare.vn

Cách tạo CNAME cho Subdomain

Tạo bản ghi CNAME cho subdomain rất đơn giản và trực quan. Thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Đăng nhập vào hệ thống quản lý DNS của bạn.
Bước 2: Chọn domain mà bạn muốn thêm subdomain.
Bước 3: Bảng thông tin cấu hình sẽ hiển thị.
Bước 4: Nhập các thông tin cần thiết để tạo bản ghi CNAME cho subdomain:

• DNS Record: CNAME
• Tên: Tên subdomain bạn muốn tạo
• Giá trị: Tên domain đích (không nhập địa chỉ IP)
• MX: Để trống

Tạo CNAME để xác thực dịch vụ trực tuyến

Nếu bạn muốn xác thực các dịch vụ trực tuyến, cũng thực hiện 4 bước tương tự:

Bước 1: Đăng nhập vào DNS Control.
Bước 2: Chọn domain đã thêm vào hệ thống.
Bước 3: Bảng thông tin domain sẽ xuất hiện.
Bước 4: Nhập các giá trị mà dịch vụ yêu cầu vào bảng thông tin.

Hướng dẫn thêm bản ghi CNAME mới

Để thêm một bản ghi CNAME:

Bước 1: Mở trình chỉnh sửa bản ghi CNAME.
Bước 2: Nhấn vào nút Thêm.
Bước 3: Chọn CNAME để tạo bản ghi mới.

Cách điền thông tin trên CNAME Record

Thông tin trong bản ghi CNAME gồm hai phần chính: Tên và Nội dung.

• Tên: Tên miền hoặc subdomain bạn muốn tạo.
• Nội dung: Tên máy chủ trỏ tới, không phải URL.

Bạn có thể đặt các giá trị này theo nhu cầu quản lý của mình.

Cập nhật bản ghi CNAME

Để chỉnh sửa một bản ghi CNAME đã có:

Bước 1: Mở trình chỉnh sửa và tìm bản ghi cần sửa.
Bước 2: Nhấn biểu tượng bút chì để chỉnh sửa.
Bước 3: Cập nhật các thông tin cần thiết.
Bước 4: Nhấn Cập nhật bản ghi để lưu thay đổi.

Xóa bản ghi CNAME

Nếu cần xóa một bản ghi CNAME:

Bước 1: Mở trình chỉnh sửa và tìm bản ghi CNAME muốn xóa.
Bước 2: Nhấn biểu tượng thùng rác và xác nhận để xóa bản ghi.

Lưu ý quan trọng khi sử dụng CNAME Record 

• Không dùng CNAME cho root domain: Đây là quy tắc bất di bất dịch. Bạn không thể tạo bản ghi CNAME cho tên miền gốc của mình (ví dụ: tenmien.com). Nguyên nhân là vì tên miền gốc phải có các bản ghi quan trọng khác như MX Record (dành cho email) hay NS Record (cho máy chủ tên miền), và CNAME sẽ gây xung đột với chúng.
• Kiểm soát TTL: Thời gian TTL (Time To Live) quyết định tốc độ cập nhật của bản ghi trên Internet. Nếu bạn dự định thay đổi bản ghi CNAME trong thời gian tới, hãy cài đặt TTL thấp (ví dụ: 300 giây) để quá trình cập nhật diễn ra nhanh hơn. Sau khi đã ổn định, bạn có thể tăng TTL lên (ví dụ: 3600 giây) để giảm tải cho DNS server.
• Tránh xung đột với các bản ghi khác: Khi tạo bản ghi CNAME cho một subdomain, bạn không được tạo bất kỳ bản ghi nào khác (như A, MX, TXT) cho cùng subdomain đó. Cấu hình này sẽ gây lỗi phân giải DNS.
• Tránh chuỗi CNAME dài: Mặc dù hệ thống DNS có thể xử lý các chuỗi bản ghi CNAME nối tiếp nhau, nhưng việc này sẽ làm tăng độ trễ truy cập vì trình duyệt phải thực hiện nhiều truy vấn hơn. Hãy cố gắng trỏ CNAME trực tiếp đến tên miền chính.
• Cân nhắc về SEO: Nếu cấu hình sai, các bí danh sử dụng bản ghi CNAME có thể vô tình tạo ra các phiên bản nội dung trùng lặp (duplicate content) trên Google. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thứ hạng SEO. Luôn đảm bảo rằng các tên miền phụ được trỏ đến một cách chính xác và được xử lý phù hợp về mặt SEO.
• Lưu ý số lượng bản ghi: Một số nhà cung cấp dịch vụ DNS có thể giới hạn số lượng bản ghi CNAME mà bạn được phép tạo. Hãy kiểm tra chính sách của nhà cung cấp để tránh gặp phải các giới hạn này.

FAQ – Câu hỏi thường gặp về CNAME Record

1. Có dùng CNAME cho root domain được không?

Không. CNAME không thể dùng cho root domain (ví dụ: yourdomain.com) vì xung đột với MX/NS. Thay vào đó, dùng A Record, ALIAS, hoặc chuyển hướng 301.

2. CNAME có làm chậm website không?

CNAME thường không làm chậm website, nhưng chuỗi CNAME dài có thể tăng thời gian phân giải DNS. Nên trỏ trực tiếp đến tên miền có bản ghi A cuối cùng.

3. CNAME và Redirect có giống nhau không?

CNAME và Redirect khác nhau: CNAME hoạt động ở cấp DNS để tìm IP, còn Redirect hoạt động ở cấp HTTP, thay đổi URL hiển thị trên trình duyệt.

4. Làm sao kiểm tra CNAME hoạt động?

Bạn có thể kiểm tra CNAME bằng lệnh dig CNAME (Linux/macOS) hoặc nslookup -type=CNAME (Windows), hoặc dùng công cụ trực tuyến như MXToolbox, DNS Checker để xác nhận.

Kết luận

CNAME Record là một công cụ mạnh mẽ và linh hoạt trong quản lý hệ thống DNS, cho phép bạn tạo các bí danh tên miền, đơn giản hóa việc quản lý subdomain và tích hợp dễ dàng với các dịch vụ bên ngoài. Với sự phát triển của công nghệ và sự đa dạng của các dịch vụ trực tuyến, việc hiểu và sử dụng đúng cách bản ghi CNAME trở nên ngày càng quan trọng.

Tuy nhiên, việc sử dụng CNAME cần được thực hiện cẩn trọng, đặc biệt là với tên miền gốc và các vấn đề tiềm ẩn như xung đột bản ghi hoặc ảnh hưởng đến SEO. Bằng cách tuân thủ các thực hành tốt nhất và nắm vững kiến thức mà Thuê Máy Chủ Giá Rẻ đã cung cấp trong bài viết này, bạn sẽ có thể quản lý hệ thống DNS của mình một cách hiệu quả và tự tin hơn.